NIESAMOWITE ZJAWISKO. Matura 2023 - temat rozprawki zastanawia wszystkich. To właśnie dzisiaj, 4 maja, ponad 270 tysięcy absolwentów szkół ponadpodstawowych przystąpiło do pierwszego z egzaminów maturalnych. Jest nim matura pisemna z języka polskiego na poziomie podstawowym. Jako że tym roku matura odbywa się w dwóch formułach
Grzegorz TrębickiFantasy. Ewolucja gatunku Wiek dwudziesty przyniósł burzliwy i niezwykle skomplikowany rozwój gatunków prozy niemimetycznej, wywodzących się głównie z tradycji romansu i wchodzących w krąg tak zwanej „literatury popularnej”. Obok fantastycznej powieści przygodowej, różnorakiego rodzaju prozy gotyckiej i okultystycznej, baśni, a także pisanego współcześnie romansu rycerskiego, znalazły się tutaj także całkiem nowe i zarazem najbardziej chyba dynamicznie rozwijające się gatunki literatury egzomimetycznej, z których największą popularność zdobyły dwa, określane potocznie mianem science fiction i fantasy. [...] Literatura fantasy to jedno z najciekawszych zjawisk literackich dwudziestego wieku, zarazem jednak zjawisko trudne do uchwycenia i zdefiniowania. [...] Jedna z podstawowych trudności wynika tu z nieprecyzyjności samego terminu „literatura fantasy” (pierwotnie w języku angielskim słowo „fantasy” oznacza po prostu „fantazję”), który często jest używany w bardzo różnych kontekstach. Wydaje się, iż określenie „literatura fantasy” można rozumieć na dwa podstawowe sposoby: 1. Jako literaturę niemimetyczną w ogóle – lub też po prostu literaturę, która zawiera elementy w potocznej opinii określane jako „fantastyczne”. 2. Jako siostrzany (choć pod pewnymi względami przeciwstawny) w stosunku do SF dwudziestowieczny gatunek literatury egzomimetycznej. [...] Jako fikcja literacka [fantasy] wymaga ze strony czytelnika wkroczenia do Innego Świata i śledzenia losów bohatera, którego przygody mają miejsce w rzeczywistości diametralnie odmiennej od codzienności doświadczanej przez czytelnika. Tak więc, zgodnie z naszym rozumieniem problematyki genologii i rozwoju gatunków literackich, za jeden z podstawowych wyróżników konwencji gatunkowej uznalibyśmy rodzaj prezentowanego modelu świata przedstawionego. W tym punkcie jednakże konieczne staje się dalsze uzupełnienie opisu fantasy, zwłaszcza zaś uchwycenie cech wyróżniających tę literaturę spośród innych gatunków egzomimetycznych. Najważniejszym takim wyróżnikiem jest – jak sądzimy – obecność i powszechne funkcjonowanie magii w świecie przedstawionym utworu. Zdanie to podziela większość krytyków zajmujących się gatunkiem. Kolejnym istotnym wyznacznikiem, pośrednio także łączącym się z powszechnym występowaniem magii, jest umieszczenie akcji w quasi-średniowiecznej rzeczywistości zapożyczonej z baśni i romansu rycerskiego (która następnie podlega oczywiście pewnym modyfikacjom, charakterystycznym już dla gatunku egzomimetycznego). [...] Terminem fantasy [...] określa się jedną z odmian fantastyki, która w swym współczesnym kształcie wywodzi się po części z fantastyki naukowej, ale jakby przez przekorę nawiązuje jednocześnie do fantastyki baśniowej, a także do baśni jako gatunku, oraz czerpie motywy z mitologii, podań ludowych, legend, sag bohaterskich czy średniowiecznych poematów rycerskich. [...] Stąd w nowej odmianie fantastyki powrót do magii, będącej odwiecznym sposobem wyjaśniania świata, ale także powrót do źródeł ładu moralnego i tęsknota do form wyrażających tryumf dobra nad złem. Źródło: Grzegorz Trębicki, Fantasy. Ewolucja gatunku, Kraków 2007, s. 9–20. Może to być dowolny język obcy nowożytny wybrany z powyższej listy. Nie musi to być język obcy nowożytny, który był drugim językiem nauczania w szkole lub oddziale, do którego uczeń uczęszczał. Egzamin maturalny z języka obcego nowożytnego można zdawać z następujących języków: angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, język polski - przykładowe zadania na poziomie rozszerzonymZajęcie stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez autora – 3 zadania. Dokonanie interpretacji porównawczej podanych utworów – 3 zadania. Podane przykładowe realizacje. Język polski jako przedmiot maturalny - informacje, porady. Matura 2023 i 2024 z języka polskiego - wymagania egzaminacyjne » wypracowanie – 2 tematy do Matura 2018 polski rozszerzony to kolejny egzamin maturalny, przed którym stanęli uczniowie 4 maja 2018. Jakie tematy były do wyboru na maturze z polskiego na poziomie rozszerzonym w 2018 roku? Jaki trzeba było rozwiązać maturę 2018 z polskiego rozszerzoną, by trafić w klucz CKE? Arkusze CKE z matury z polskiego 2018 na poziomie rozszerzonym. Zobaczcie rozwiązane arkusze CKE i porównajcie ze swoją pracą. Matura polski rozszerzony 2018: Klucz odpowiedziNajwiększa trudność, jaka czeka na uczniów zdających maturę z polskiego 2018 na poziomie rozszerzonym to trafienie w klucz odpowiedzi. MATURA POLSKI ROZSZERZONY: WSKAZÓWKI DO TEMATU 1 Matura Matematyka 2018: ROZWIĄZANE ARKUSZE CKE. ODPOWIEDZI P... A. Określenie problemu (9 pkt.)Uczeń powinien zrozumieć, jaki problem podejmuje autor w przedstawionym fragmencie tekstu oraz sformułować ten problem. Określenie problemu jest oceniane ze względu na to, czy jest zgodne z tekstem i czy jest problemu uważa się za pełne (9 pkt.), jeśli praca zawiera zarówno odtworzenie problemu (np. w postaci pytania), jak i jego interpretację, czyli umieszczenie tego problemu w odpowiednim kontekście. Interpretacja problemu powinna być uzasadniona (np. wagę problemu można uzasadnić jego historycznymi uwarunkowaniami lub współczesnymi implikacjami).Określenie problemu uważa się za niepełne (6 pkt.), jeśli praca nie zawiera interpretacji trafnie rozpoznanego problemu uważa się za częściowo zgodne z tekstem (3 pkt.), jeśli zdający nie w pełni rozpoznaje problem główny lub wydobywa z tekstu tylko problem w pracy brak jest określenia problemu lub problem jest niezgodny z tekstem, egzaminator przyzna 0 pkt. i nie będzie przyznawał punktów w pozostałych powinien zidentyfikować problem poruszany przez autora i już na początku wskazać, że będzie się nim zajmować (w przedstawionym tekście autor porusza temat relacji filozofii i literatury, przywołując przy tym stanowiska różnych filozofów, pisarzy i historyków). Zdający może przedstawić problem w postaci pytania, tezy lub hipotezy. Warto tu wskazać, że sam autor artykułu uznaje zagadnienie za ważne, w tym także dla obu dziedzin, oraz że uczeni zajmują się nim od wieków, nie dochodząc do jednakowych wniosków, także w zakresie tego, która z dziedzin jest ważniejsza czy też pojemniejsza. Warto też wskazać, że zagadnienie i dzisiaj jest ważne (jeżeli uczeń uzasadni potem tę tezę, a raczej tak będzie). Najważniejsze, aby uczeń wskazał, że zdaniem autora filozofia i literatura wzajemnie się przenikają i oddziałują na Sformułowanie stanowiska zdającego wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu (9 pkt.)Uczeń powinien omówić i ocenić rozwiązanie zaproponowane przez autora w przedstawionym tekście. Sformułowanie stanowiska zdającego wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu jest oceniane ze względu na to, czy jest adekwatne do tekstu i czy jest stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu uważa się za pełne, gdy zawiera ono odtworzenie rozwiązania przyjętego przez autora tekstu oraz trafne odwołania do innych tekstów kultury uzasadniające stanowisko stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu uważa się za niepełne, kiedy brak jest w pracy trafnego odwołania do innych tekstów kultury uzasadniających stanowisko stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu uważa się za częściowo adekwatne do tekstu, gdy uczeń zniekształca rozwiązanie proponowane przez stanowisko adekwatne do tekstu i pełne egzaminator przyzna 9 pkt., za stanowisko adekwatne do tekstu, ale niepełne – 6 pkt., za stanowisko częściowo adekwatne do tekstu – 3 pkt. W przypadku braku stanowiska lub stanowiska nieadekwatnego do tekstu uczeń otrzyma 0 pkt., a ponadto w przypadku gdy w kategorii A uczeń otrzymał tylko 3 pkt., egzaminator nie przyzna punktów w kolejnych powinien odwołać się do argumentacji Bogdana Zelera i wskazać najważniejsze jej punkty:wspólny przedmiot zainteresowania obu dziedzin – refleksja o bycie, możliwościach jego poznania i wartościowania, zarówno dzieła literackie, jak i filozoficzne stawiają pytanie o wyznaczniki kondycji ludzkiej, o miejsce człowieka w świecie, o sens egzystencji ludzkiej, utożsamienie filozofii z poezją w starożytności i dobie romantyzmu (postać poety-myśliciela), sądy filozoficzne mają bardziej ogólny charakter, a rozważania filozoficzne mogą mieć za swój przedmiot literaturę w ogóle lub pojedyncze dzieła (można wymienić, jak ontologia, epistemologia czy aksjologia mogą zajmować się dziełem literackim albo też skupić się na opisanym szerzej przez autora wykorzystaniu estetyki, której przedmiotem dociekań mogą być także dzieła sztuki), stosunek historii idei i historii literatury (stanowisko Lovejoya proponującego traktować historię literatury jako wiedzę pomocniczą dla historii idei), wizja poezji jako całkowitego i jedynie możliwego poznania sprowadzająca poznanie ontologiczne do poznania utworu poetyckiego. Najlepiej byłoby wskazać, że mnogość przywołanych przez autora stanowisk obrazuje ważkość zagadnienia i różne możliwe koncepcje jego ujęcia. Następnie zdający powinien ocenić rozwiązanie zaproponowane przez autora w przedstawionym tekście (czy uznaje je za słuszne, czy też nie), po czym poprzez własną linię argumentacyjną obronić swoje stanowisko. Powinien przy tym odwołać się do innych tekstów nawiązań:uczeń może przywołać przykłady dzieł literackich, których bohaterowie podejmują tematy ważkich dylematów filozoficznych i/lub moralnych lub też cały wydźwięk utworu osadzony jest w takim kontekście (tragedia antyczna jako arena zmagań człowieka z losem, fatum, skłaniająca widza do przewartościowania i transgresji; literatura średniowiecza – człowiek jako marionetka śmierci i byt nietrwały; Makbet lub Hamlet Szekspira – dylematy moralne władcy, pytania o sens istnienia, władzę nad własnym losem; Świętoszek Moliera – krytyka udawanej moralności; Dżuma Camusa – rozważania na temat dylematów moralnych; egzystencjalizm jako prąd literacki głoszący, iż wobec braku Boga żyć na ziemi należy tak, by innym nie szkodzić; literatura obozowa/łagrowa – rozważania o istnieniu bądź nieistnieniu moralności w czasie zagrożenia życia); uczeń może odwołać się do podporządkowania sztuki późnej starożytności i średniowiecza myśli filozoficznej myślicieli chrześcijańskich (św. Augustyn, św. Tomasz z Akwinu); uczeń może wskazać na współczesne zjawisko przenikania się dyskursów (języków) literatury i filozofii; uczeń może wskazać na dzieła literackie jako kanały transmisji myśli filozoficznej (mitologia, Biblia, Wyznania św. Augustyna, Powiastki filozoficzne Woltera, Kubuś fatalista i jego pan D. Diderot, Mały Książę A. de Saint-Exupery’ego); uczeń może przywołać teksty literackie popularyzujące filozofię (np. Świat Zofii J. Gaardera, Historia filozofii po góralsku J. Tischnera); uczeń może wskazać na Biblię i mity jako niewyczerpany materiał do dalszych rozważań filozoficznych. Ważne, aby całość wywodu była podsumowana, a wnioski logicznie wypływały z argumentacji, odnosząc się przy tym do punktu Poprawność rzeczowa (2 pkt.)Poprawność rzeczową ocenia się na podstawie liczby błędów rzeczowych. Pomyłki (np. w nazwach własnych lub datach) niewpływające na sformułowanie stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu uważa się za usterki, a nie błędy kardynalny to błąd rzeczowy świadczący o nieznajomości tekstu kultury, do którego odwołuje się zdający, oraz kontekstu interpretacyjnego przywołanego przez tej kategorii egzaminator może przyznaje albo 2 pkt. (brak błędów) lub 0 pkt. (jeden lub więcej błędów rzeczowych). W przypadku rzeczowego błędu kardynalnego praca zostaje zdyskwalifikowana – zdający otrzymuje 0 Zamysł kompozycyjny (6 pkt.)Kompozycja oceniana jest ze względu na funkcjonalność segmentacji i uporządkowanie tekstu zgodnie z wybranym przez zdającego gatunkiem wypowiedzi. Należy wziąć pod uwagę, czy w tekście zostały wyodrębnione – językowo i graficznie – części pracy oraz akapity niezbędne dla jasnego sformułowania stanowiska i uzasadniających je argumentów, a także czy wyodrębnione części i akapity są logicznie i konsekwentnie uporządkowane (bez luk i zbędnych powtórzeń).Kompozycja jest funkcjonalna (6 pkt.), jeśli podział tekstu na segmenty (części) i ich porządek są ściśle powiązane z porządkiem treści i realizowanymi w tekście funkcjami retorycznymi. Odejście od zasady trójdzielnej kompozycji nie jest błędem, jeśli segmentacja jest kompozycja jest częściowo zaburzona, zdający otrzymuje 3 pkt. W przypadku braku zamysłu kompozycyjnego – egzaminator przyzna w tej kategorii 0 Spójność lokalna (2 pkt.)Spójność lokalną ocenia się na podstawie zgodności logicznej i gramatycznej między kolejnymi, znajdującymi się w bezpośrednim sąsiedztwie zdaniami w akapitach. Znaczne zaburzenia spójności wypowiedzi to np. akapity zbudowane z sekwencji zdań niepowiązanych ze sobą ani logicznie, ani gramatycznie (potok luźnych myśli, skojarzeń).Za pełną spójność wypowiedzi lub jej nieznaczne zaburzenia zdający otrzymuje 2 pkt., za znaczne zaburzenia spójności – 1 pkt, a przypadku wypowiedzi niespójnej – 0 Styl tekstu (4 pkt.)Styl tekstu ocenia się ze względu na uznaje się za stosowny (4 pkt.), jeśli zachowana jest zasada decorum (dobór środków językowych jest celowy i adekwatny do wybranego przez ucznia gatunku wypowiedzi, sytuacji egzaminacyjnej, tematu i intencji wypowiedzi oraz odmiany pisanej języka). Dopuszcza się drobne, sporadyczne odstępstwa od częściowo stosowny (2 pkt.) dotyczy wypowiedzi, w której zdający niefunkcjonalnie łączy różne style, nie kontroluje jednolitości stylu, np. w wypowiedzi pojawiają się wyrazy i konstrukcje z języka potocznego, nieoficjalnego, wtręty ze stylu urzędowego, nadmierna metaforyka. Mieszanie różnych stylów wypowiedzi uznaje się za uzasadnione, jeśli jest jest niestosowny (0 pkt.), jeśli wypowiedź zawiera np. wulgaryzmy lub ma charakter wypracowania nie musi być zgodny z upodobaniami stylistycznymi Poprawność językowa (4 pkt.)Poprawność językowa oceniana jest ze względu na liczbę i wagę błędów składniowych, leksykalnych, słowotwórczych, frazeologicznych, fleksyjnych i stylistycznych. Błąd stylistyczny to konstrukcja zgodna z normą językową, ale niewłaściwa w sytuacji, w której powstaje tekst, oraz nieodpowiednia dla stylu, w jakim tekst jest pisany, np. udziwniona metafora, niefunkcjonalny kolokwializm, wulgaryzm, nieuzasadnione powtórzenie leksykalne lub logicznych nie uznaje się za błędy brak błędów lub nieliczne błędy nierażące uczeń otrzyma 4 pkt., za liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące – 2 pkt., za liczne błędy rażące – 0 Poprawność zapisuPoprawność zapisu ocenia się ze względu na liczbę błędów ortograficznych i interpunkcyjnych (szacowaną odpowiednio do objętości tekstu) oraz ich wagę (błędy rażące i nierażące). Za błąd rażący uznaje się błąd, który polega na naruszeniu ogólnej reguły ortograficznej lub interpunkcyjnej w zapisie słów lub fraz o wysokiej frekwencji. Ewentualne wątpliwości rozstrzygają ustalenia Rady Języka Polskiego i klasyfikacja błędów interpunkcyjnych Jerzego zapis bezbłędny lub nieliczne błędy nierażące uczeń otrzyma 4 pkt., za liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące – 2 pkt., za liczne błędy rażące – 0 DO ANALIZY PORÓWNAWCZEJWstęp:Zdający powinien zaznaczyć, że obydwa wiersze odnoszą się do tematyki ubóstwa, biedy i głodu. Jest to temat ważny i stale rozwinięciu warto, by zdający wskazał:Zarówno Norwid, jak i Czechowicz zaczynają od opisu miejsc, w których spotykają się z biedą. U Norwida są to trumienne izby, kojarzące się z przytułkiem dla bezdomnych, u Czechowicza jest to dworzec – miejsce, w którym najczęściej można spotkać ludzi w skrajnej biedzie. Oba opisy są bardzo wyraźne, wręcz naturalistyczne (opis zapachu, kolorów, brzydoty). W obu tekstach wprost nazwany jest głód, a u Czechowicza wyraźnie widoczny jest zabieg personifikacji głodu: „jeden głód kaszle szczeka / drugi głód palce łamie / na cóż trzeci głód czeka /drżąc we wnęce przy bramie”. W obu wierszach zastosowano ten sam zabieg (kontrast), by uwypuklić znaczenie problemu: u Norwida trumiennym izbom przytułków przeciwstawiony jest salon Baronowej, atłasowa kanapa, kandelabry i malowane papugi; u Czechowicza – niklowane wnętrza, kruche fontanny kwiatów, cienie sytych za firankami czy mieszający się z zapachem alkoholu zapach jarzyn i mięsa. W obu utworach dwa światy (bogatych i biednych) przenikają się: bogaci, syci i zaspokojeni nie robią jednak nic, by pomóc tym biednym i głodnym, choć głód ten kłuje w oczy – u Norwida ma sprawić, że popękają kandelabry. Podmiot w wierszu Czechowicza napomina, by nie obnosić się z tym pozornym bogactwem (ciszej grajcie, w agonii żywy głód się wałęsa), bo ono nadmiernie kontrastuje z panoszącym się wszędzie głodem. Podmiot liryczny w wierszu Norwida wyraźnie mówi o tym, że jest jak milczący faryzeusz – wyraża rozterkę, wskazuje na swoją obłudę. U Czechowicza tej oceny brakuje, być może zostaje zostawiona czytelnikowi. Zakończenie:W zakończeniu zdający powinien zaznaczyć, że obydwa wiersze odnoszą się do tematyki ubóstwa, biedy i głodu oraz wskazać zasadnicze podobieństwa i różnice. Warto, by wskazał też na uniwersalność poruszanych ocenia egzaminator?A. Koncepcja porównywania utworów (6 pkt.)Koncepcja interpretacji porównawczej jest efektem poszukiwania przez zdającego sensów wynikających z zestawienia tekstów i wymaga ustalenia pewnych obszarów porównania, w których szuka się podobieństw i/lub różnic między utworami, a następnie wyciąga z tego wnioski. Koncepcja jest oceniana ze względu na to, czy jest niesprzeczna z utworami i czy jest spójna. Koncepcja jest niesprzeczna z utworami, jeśli znajduje potwierdzenia w obu tekstach, przy czym porównywane obszary są dla tekstów trafne i istotne, a nie drugorzędne. Koncepcja jest częściowo sprzeczna z utworami, jeśli jedynie we fragmentach (lub fragmencie) znajduje potwierdzenie w tekstach lub porównywane obszary są dla tekstów drugorzędne. Koncepcja jest całkowicie sprzeczna z utworami, jeśli nawet we fragmentach (lub fragmencie) nie znajduje potwierdzenia w tekstach. Koncepcja jest spójna, gdy wypowiedź w sposób wystarczający dla uzasadnienia tezy/hipotezy interpretacyjnej obejmuje i łączy w całość sensy obu utworów. Koncepcja jest częściowo spójna, gdy wypowiedź obejmuje i łączy sensy obu utworów, ale w sposób niewystarczający dla uzasadnienia tezy/hipotezy interpretacyjnej. Koncepcja jest niespójna, gdy wypowiedź obejmuje sensy każdego tekstu, ale ich nie łączy (tzn. wypowiedź składa się z dwóch niepowiązanych ze sobą interpretacji). Brak koncepcji to brak wskazania zasady zestawienia utworów. W przypadku koncepcji niesprzecznej i spójnej zdający otrzyma 6 pkt., przy koncepcji niesprzecznej i częściowo spójnej – 4 pkt., przy koncepcji częściowo sprzecznej – 2 pkt. Koncepcja sprzeczna lub jej brak spowoduje przyznanie 0 pkt. B. Uzasadnienie tezy interpretacyjnej (12 pkt.)Uzasadnienie interpretacji jest oceniane ze względu na to, czy jest trafne i czy jest pogłębione. Uzasadnienie trafne zawiera wyłącznie powiązane z tekstami argumenty na rzecz odczytania sensów wynikających z zestawienia utworów. Argumenty muszą wynikać ze sfunkcjonalizowanej analizy, to znaczy wywodzić się z formy lub/i treści tekstów. Uzasadnienie jest częściowo trafne, jeśli w pracy – oprócz argumentów niepowiązanych z tekstami lub/i niewynikających ze sfunkcjonalizowanej analizy – pojawi się przynajmniej jeden argument powiązany z tekstami i wynikający ze sfunkcjonalizowanej analizy. Uzasadnienie jest pogłębione, jeśli znajduje potwierdzenie nie tylko w tekstach, ale także w kontekstach (np. biograficznym, historycznoliterackim, filozoficznym, kulturowym). Zdający powinien choć częściowo rozwinąć przywołany kontekst, aby uzasadnić jego pojawienie się. Uzasadnienie jest niepogłębione, gdy wszystkie argumenty są sfunkcjonalizowane, ale zdający przywołał je tylko z tekstów albo tylko z kontekstów. Za uzasadnienie trafne i pogłębione egzaminator przyzna 12 pkt., za uzasadnienie trafne lecz niepogłębione – 8 pkt., za uzasadnienie częściowo trafne – 4 pkt., za brak trafnych argumentów uzasadniających interpretację porównawczą – 0 pkt .C. Poprawność rzeczowa (2 pkt.)Poprawność rzeczową ocenia się na podstawie liczby błędów rzeczowych. Pomyłki (np. w nazwach własnych lub datach) niewpływające na sformułowanie stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu uważa się za usterki, a nie błędy rzeczowe. Błąd kardynalny to błąd rzeczowy świadczący o nieznajomości tekstu kultury, do którego odwołuje się zdający, oraz kontekstu interpretacyjnego przywołanego przez zdającego. W tej kategorii egzaminator może przyznaje albo 2 pkt. (brak błędów) lub 0 pkt. (jeden lub więcej błędów rzeczowych). W przypadku rzeczowego błędu kardynalnego praca zostaje zdyskwalifikowana – zdający otrzymuje 0 punktów. D. Zamysł kompozycyjny (6 pkt.)Kompozycja oceniana jest ze względu na funkcjonalność segmentacji i uporządkowanie tekstu zgodnie z wybranym przez zdającego gatunkiem wypowiedzi. Należy wziąć pod uwagę, czy w tekście zostały wyodrębnione – językowo i graficznie – części pracy oraz akapity niezbędne dla jasnego sformułowania stanowiska i uzasadniających je argumentów, a także czy wyodrębnione części i akapity są logicznie i konsekwentnie uporządkowane (bez luk i zbędnych powtórzeń). Kompozycja jest funkcjonalna (6 pkt.), jeśli podział tekstu na segmenty (części) i ich porządek są ściśle powiązane z porządkiem treści i realizowanymi w tekście funkcjami retorycznymi. Odejście od zasady trójdzielnej kompozycji nie jest błędem, jeśli segmentacja jest funkcjonalna. Gdy kompozycja jest częściowo zaburzona, zdający otrzymuje 3 pkt. W przypadku braku zamysłu kompozycyjnego – egzaminator przyzna w tej kategorii 0 pkt. E. Spójność lokalna (2 pkt.)Spójność lokalną ocenia się na podstawie zgodności logicznej i gramatycznej między kolejnymi, znajdującymi się w bezpośrednim sąsiedztwie zdaniami w akapitach. Znaczne zaburzenia spójności wypowiedzi to np. akapity zbudowane z sekwencji zdań niepowiązanych ze sobą ani logicznie, ani gramatycznie (potok luźnych myśli, skojarzeń). Za pełną spójność wypowiedzi lub jej nieznaczne zaburzenia zdający otrzymuje 2 pkt., za znaczne zaburzenia spójności – 1 pkt, a przypadku wypowiedzi niespójnej – 0 pkt. F. Styl tekstu (4 pkt.)Styl tekstu ocenia się ze względu na stosowność. Styl uznaje się za stosowny (4 pkt.), jeśli zachowana jest zasada decorum (dobór środków językowych jest celowy i adekwatny do wybranego przez ucznia gatunku wypowiedzi, sytuacji egzaminacyjnej, tematu i intencji wypowiedzi oraz odmiany pisanej języka). Dopuszcza się drobne, sporadyczne odstępstwa od stosowności. Styl częściowo stosowny (2 pkt.) dotyczy wypowiedzi, w której zdający niefunkcjonalnie łączy różne style, nie kontroluje jednolitości stylu, np. w wypowiedzi pojawiają się wyrazy i konstrukcje z języka potocznego, nieoficjalnego, wtręty ze stylu urzędowego, nadmierna metaforyka. Mieszanie różnych stylów wypowiedzi uznaje się za uzasadnione, jeśli jest funkcjonalne. Styl jest niestosowny (0 pkt.), jeśli wypowiedź zawiera np. wulgaryzmy lub ma charakter obraźliwy. Styl wypracowania nie musi być zgodny z upodobaniami stylistycznymi egzaminatora .G. Poprawność językowa (4 pkt.)Poprawność językowa oceniana jest ze względu na liczbę i wagę błędów składniowych, leksykalnych, słowotwórczych, frazeologicznych, fleksyjnych i stylistycznych. Błąd stylistyczny to konstrukcja zgodna z normą językową, ale niewłaściwa w sytuacji, w której powstaje tekst, oraz nieodpowiednia dla stylu, w jakim tekst jest pisany, np. udziwniona metafora, niefunkcjonalny kolokwializm, wulgaryzm, nieuzasadnione powtórzenie leksykalne lub składniowe. Błędów logicznych nie uznaje się za błędy stylistyczne. Za brak błędów lub nieliczne błędy nierażące uczeń otrzyma 4 pkt., za liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące – 2 pkt., za liczne błędy rażące – 0 pkt. H. Poprawność zapisuPoprawność zapisu ocenia się ze względu na liczbę błędów ortograficznych i interpunkcyjnych (szacowaną odpowiednio do objętości tekstu) oraz ich wagę (błędy rażące i nierażące). Za błąd rażący uznaje się błąd, który polega na naruszeniu ogólnej reguły ortograficznej lub interpunkcyjnej w zapisie słów lub fraz o wysokiej frekwencji. Ewentualne wątpliwości rozstrzygają ustalenia Rady Języka Polskiego i klasyfikacja błędów interpunkcyjnych Jerzego Podrackiego. Za zapis błędny lub nieliczne błędy nierażące uczeń otrzyma 4 pkt., za liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące – 2 pkt., za liczne błędy rażące – 0 pkt. ***Przyszli maturzyści przygotowywani są do egzaminu dojrzałości od początku edukacji, jednak trafienie w klucz czasami jest trudne. Największy problem podczas matury rozszerzonej z polskiego mają wbrew pozorom inteligentniejsi, samodzielnie myślący młodzi ludzie. Zdarza się, że ich przemyślenia czy spostrzeżenia nie są zbieżne z oczekiwaniami polski rozszerzony 2018: ArkuszeArkusz CKE na maturze z polskiego rozszerzonej liczy kilkanaście stron. Strona okładkowa to miejsce, gdzie należy wpisać PESEL oraz nakleić naklejkę identyfikującą ucznia Od 2 do 4-5 strony prezentowane są dwa tematy do wyboru Kolejne strony to miejsce na wypracowanie Ostatnia strona zawiera tabelę, w której osoba sprawdzająca maturalne wypracowanie z polskiego wpisuje punktację Na samym końcu znajduje się brudnopis, który nie podlega ocenie Matura polski rozszerzony 2018: TematyCo roku uczniowie zdający maturę z polskiego rozszerzoną dostają do wyboru dwa tematy. Dotyczą one lektur z listy nadprogramowych pozycji. Maturzysta, który podchodzi do egzaminu pisemnego z języka polskiego na poziomie rozszerzonym, musi wybrać jeden z tematów i napisać wypracowanie na dany temat. Długość tekstu powinna liczyć ok. 300 słów. Matura 2018 Polski ODPOWIEDZI + ARKUSZE CKE. ROZWIĄZANE! Pyt...A +Z = wyraz podstawowy + wyraz podstawowy = zrost. musisz zrobić parafrazę: taki, który jest godny kary = karygodny. Wielkanoc. Białystok. widzimisię. rzeczpospolita. ZESTAWIENIE. A Z = słowo + spacja + słowo = zestawienie. Biała Podlaska.
. 444 369 253 710 689 285 117 464